We spreken van energiebalans als iemand met zijn voeding net zoveel energie binnen krijgt als zijn lichaam verbruikt. Het lichaamsgewicht is dan min of meer stabiel. Het gewicht schommelt altijd met een marge van een paar kilo, ook bij mensen met een gezond gewicht. In balans zijn, is geen vaste situatie: soms wat meer en soms wat minder. Een balans kan verstoord raken en naar één kant doorslaan. Bij voedseltekort, gebrek aan eetlust of ziekte kan ondergewicht ontstaan. Bij royaal voedselaanbod en weinig beweging ontstaat gemakkelijk overgewicht. Aandoeningen waarbij de hormoonbalans is verstoord, kunnen ook overgewicht in de hand werken, even als bijvoorbeeld emotie-eten.